Πλήρες φακέλωμα για επιβάτες αεροπορικών εταιρειών
Όλα τα στοιχεία των επιβατών, από τη θέση που θα κάθονται μέχρι και το φαγητό που θα προτιμούν, θα καταγράφονται από τις αεροπορικές εταιρείες και θα διατηρούνται σε αρχεία για πέντε χρόνια. Αυτό επιβάλλει οδηγία της ΕΕ η οποία ενσωματώνεται με νομοσχέδιο το οποίο άρχισε να συζητά την Τετάρτη η Επιτροπή Νομικών της Βουλής.
Το νομοσχέδιο αναφέρεται ως «ο περί της χρήσης των δεδομένων που περιέχονται στις καταστάσεις ονομάτων επιβατών (PNR) για την πρόληψη, ανίχνευση, διερεύνηση και δίωξη τρομοκρατικών και σοβαρών εγκλημάτων».
Όπως εξηγήθηκε στην Επιτροπή από εκπρόσωπο του Υπουργείου Δικαιοσύνης, οι αεροπορικές εταιρείες θα φυλάσσουν τα στοιχεία των επιβατών που έρχονται ή αναχωρούν από την Κύπρο μέχρι έξι μήνες, στη συνέχεια θα ανωνυμοποιούνται και θα διατηρούνται για πέντε χρόνια, οπόταν στη συνέχεια θα καταστρέφονται.
Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, οι εταιρείες υποχρεούνται να παραδίδουν στις Αρχές Ασφαλείας της χώρας που δραστηριοποιούνται τις λίστες με τα ονόματα και τα υπόλοιπα στοιχεία των επιβατών. Για το σκοπό αυτό συστήνεται ανεξάρτητη Μονάδα Στοιχείων Επιβατών, ο υπεύθυνος της οποίας διορίζεται από τον Αρχηγό Αστυνομίας. Ήδη στην Κύπρο έχει διοριστεί ο υπεύθυνος της αντίστοιχης μονάδας, που είναι ο υπαστυνόμος Δημήτρης Μιχαήλ.
Όπως εξήγησε στη Βουλή, η Μονάδα αφού λάβει τα στοιχεία επιβατών θα στοχεύει στη συμπεριφορά ενός επιβάτη και όχι στον ίδιο. Αφού καθοριστεί το προφίλ ενός παράνομου, τότε αρχικά θα θεωρηθεί ως «ενδιαφέροντος» και αν είναι ύποπτος από άλλες υπηρεσίες (π.χ. ΥΚΑΝ, ΚΥΠ, Τελωνείο, κ.λπ.) τότε θα θεωρηθεί ως «αυξημένου ενδιαφέροντος» και θα παρακολουθείται.
Όπως αναφέρθηκε σε παρατήρηση του προέδρου της Επιτροπής Γιώργου Γεωργίου, τι γίνεται με αυτούς που έρχονται με πλοία στην Κύπρο, αυτοί δεν θα ελέγχονται, αφού στόχος του νομοσχεδίου είναι για όσα πρόσωπα έρχονται από τρίτες χώρες εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σε παρατήρηση βουλευτών γιατί η Κύπρος θα ελέγχει και διακινήσεις εντός της ΕΕ, λέχθηκε αρμοδίως ότι το 80% των πτήσεων είναι προς χώρες της Ευρώπης, γι’ αυτό και θα γίνεται έλεγχος όλων των επιβατών.
Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ, Άριστος Δαμιανού, ανέφερε ότι στο νομοσχέδιο δεν έχουν τεθεί δικλίδες ασφαλείας και χαρακτήρισε ως απαράδεκτο το νομοσχέδιο, προδιαγράφοντας και την αρνητική θέση του κόμματός του κατά τη διαδικασία της ψηφοφορίας.
Όσον αφορά το θέμα της προστασίας των προσωπικών δεδομένων των επιβατών, στο νομοσχέδιο προβλέπεται ο διορισμός υπεύθυνου προστασίας δεδομένων ο οποίος διορίζεται από τον Αρχηγό Αστυνομίας για σκοπούς εποπτείας της επεξεργασίας των δεδομένων των επιβατών.
Στην περίπτωση που ο υπεύθυνος προστασίας δεδομένων θεωρεί ότι η επεξεργασία στοιχείων δεν ήταν νόμιμη, τότε μπορεί να τα παραπέμψει στην αρμόδια Επίτροπο.
Τέλος, αναφέρθηκε ότι η Κύπρος θα μπορεί να αντιπαραβάλει στοιχεία επιβατών με άλλες διεθνείς και ευρωπαϊκές βάσεις δεδομένων για σκοπούς πρόληψης και δίωξης του εγκλήματος.